Het verhaal van papier

Over de productie van verpakkingsmaterialen is veel te vertellen. Hoewel je in eerste instantie waarschijnlijk zal uitgaan van het eindproduct, de verpakking, kan deze informatie zeer relevant zijn. Bijvoorbeeld als bij de keuze de ‘milieuaspecten’ een belangrijk criterium vormen. De vraag in hoeverre een product minder milieubelastend is, kan beter beantwoord worden als je weet welke grondstoffen ervoor worden gebruikt en op welke wijze het product wordt geproduceerd.

Ruim 1800 honderd jaar geleden schepte de Chinees Ts’ai Lun met een bamboezeef een dun laagje brei uit een kuip met water, hennep, uitgeplozen touw en fijngewreven bast van moerbeiboom. Hij legde dat te drogen op een vlakke steen. Een vel papier was ontstaan. Dat was echter niet het eerste vel. Uit onderzoek is gebleken dat misschien al meer dan honderd jaar eerder in China papier werd gebruikt.

Ts’ai Lun zal waarschijnlijk, net als bij de drukkunst het geval is, belangrijke verbeteringen hebben bedacht en die actief hebben uitgedragen. De manier waarop moderne papiermachines vandaag de dag op een breedte van zo’n zeven meter per minuut 1.200 meter papier fabriceren is, dat is zeker, gebaseerd op hetzelfde principe als zijn manier van papier maken destijds.

Het woord ‘papier’ stamt van papyrus, het Egyptische pa-per-aä (‘dat wat de farao toebehoort’). Van de papyrusstengel maakte men zo’n 5.000 jaar geleden beschrijfbare vellen. Over deze precieze bewerking van deze grondstof zijn de deskundigen het niet eens. Vast staat in ieder geval dat de productiewijze weinig overeenkomst vertoont met die van ‘ons’ papier.

Dat geldt zeker ook voor perkament, de opvolger van papyrus. Het ontleent zijn aan naam aan de stad Pergamon in het gelijknamige koninkrijk Klein-Azië (de huidige stad Bergama in West-Turkije). Perkament werd in die omgeving gemaakt van bewerkte huiden van kalfs-, schapen- en geitenvellen. Deze werden onthaard, ontvet, gladgemaakt en gedroogd. Tot in de 15e eeuw heeft men het materiaal veelvuldig toegepast. Zelfs nu nog gebruikt men het soms voor zeer gewichtige documenten of oorkonden.

Het zou tot 1578 duren voordat de kunst van het papier maken in Nederland werd beoefend. In dat jaar leverde in Zwijndrecht de eerste papiermolen van ons land zijn eerste vellen af.

Al spoedig resulteerde een reeks verbetering aan Robert zijn machine in de langzeef-papier-machine, het type dat vandaag de dag vrijwel overal wordt gebruikt. Hierop wordt volcontinue een baan papier geproduceerd. Met name de Engelse broers Henry en Sealy Fourdinier hebben daaraan belangrijke bijdragen geleverd. De uitvinding van deze machine leidde op zijn beurt tot een nieuw probleem: een tekort aan grondstoffen.

In 1843 ontdekte de Duitser Friedrich Keller dat hout, in combinatie met lompen, een goede grondstof voor papier zou kunnen zijn. Pas sinds de uitvindingen van de Amerikaan Benjamin Tilghman in 1866 om hout te ‘ontsluiten’ tot cellulose kan papier geheel uit hout vervaardigd worden, en is tot op zekere hoogte het grondstoffenprobleem uit de wereld.

Tegenwoordig wordt papier vrijwel nergens meer met de hand geschept. Hout, afkomstig uit speciale productiebossen, is de voornaamste grondstof van papier. Zowel van houthoudend als houtvrij papier. Voor houthoudend papier gebruikt men een hoog percentage houtslijp. Houtvrij papier is van celstof gemaakt. Houtslijp is simpel gezegd niets meer dan fijngemalen hout. Celstof is hout dat gehakt, vermalen en vervolgens in zuur is gekookt. Daardoor worden de bestanddelen die de levensduur van papier verkorten (hars, pectine en lignine) losgemaakt van de celstof (vezels) en verwijderd. Na een aantal bewerkingen is deze celstof geschikt voor de productie van houtvrij papier. In de praktijk wordt celstof direct na productie ingedikt en gedroogd, zodat het geschikt is voor opslag en vervoer naar de papierfabriek.

De vezels (grondstoffen uit hout-cellulose of oud papier) worden met water vermengd tot pulp, die via een nauwe spleet wordt uitgegoten op een zeef. De vezelstof wordt op de zeef getransporteerd naar een droogunit. Tijdens deze reis vloeit circa 50% van het water in de papierpulp via de zeef weg. De droogunit bestaat uit een aantal verwarmde walsen waarover een vilt is gespannen. Na de droging blijft er circa 7% vocht over in het papier. Bij dit vochtpercentage is het papier het beste verwerkbaar.

Tenslotte gaat de papierbaan door de kalander. Deze unit zorgt ervoor dat het papier enigszins in elkaar wordt geperst, waardoor een gelijkmatige dikte ontstaat. Het geproduceerde papier wordt vervolgens gewikkeld op een zogeheten tamboerrol, een grote rol waaruit het papier op klantspecificatie wordt versneden.

Neem gerust contact op met één van onze verpakkingsspecialisten. Wij helpen je graag verder.

Meer info over verpakkingen gemaakt van papier en karton.

• Verpakkingen op maat
• Bedrukte verpakkingen
• Digitaal bedrukte verpakkingen
• Dozen producent
• Fefco codes
• Dozen correct opmeten
• Dozen bedrukken